چکيده
روستائيان همواره يکي از مصرف کنندگان اصلي توليدات شهري بودهاند که براي رفع مايحتاج خود مرتبا به شهرهاي اطراف خود رفت و آمد داشته و دارند .يکي از وظايف مهم شهرهاي الکترونيکي آن است که بتوانند سرويسها و خدمات خود را بگونهاي طراحي نمايد که روستائيان نيز بتوانند از آن سرويسها بهرهمند شوند و نيازي به حضور فيزيکي آنها در شهرها کمتر باشد .در ايران بحث توسعه دفاتر ICT روستايي به عنوان پيشخوان دولت توسعه يافته است و قرار است تا پايان برنامه توسعه چهارم دههزار روستاي کشور به اين دفاتر مجهز شود .اين پروژه که يک پروژه ملي ميباشد توسط وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات مديريت ميشود و تا کنون نزديک به ٤٥٠٠ دفتر از اين نوع در اقصا نقاط کشور به تجهيزات لازم مجهز شده و بعضأ کار خود را آغاز کرده و يا بزودي آغاز مي کنند. اين دفاتر در مرحله اول به عنوان پيشخوان دولت در چهار حوزه خدمات ارتباطي، خدمات بانکي، خدمات پستي و خدمات فناوري اطلاعات به روستائيان خدمت ارائه ميکنند. خدمات بخش فناوري اطلاعات اين دفاتر از دامنه وسيعي برخوردار ميباشد که نياز به شناسايي و احصاء داشته و ميتوانند شامل مواردي مانند خدمات آموزشي، بهداشتي، کشاورزي، تفريحي، تجاري و بسياري از موارد ديگر باشند .اين دفاتر بستر سخت افزاري، نرم افزاري و ارتباطي لازم را براي استفاده روستائيان از خدمات الکترونيکي را فراهم كرده اند. از آنجا كه تجربه توسعه خدمات الكترونيكي از طريق دفاتر ICT روستايي براي اولين بار در كشور انجام شده است، نيازمند تحقيقات مختلف براي شناسايي و بكار گيري درست كاربردهاي مرتبط با روستا ميباشد. اين دفاتر اگرچه به لحاظ فيزيكي برپا شده ولي هنوز خدمات مورد نياز روستائيان را بصورت كامل تامين نكرده است .از جمله چالشهاي شناسائي شده عدم موفقيت كامل اين پروژه ملي به نبود سرويسها و خدمات برخط دستگاههاي دولتي مرتبط با روستا ميباشد .نبود كاربردهاي متنوع برخط ديگر كه ميتوانند از طريق دولت الكترونيكي و پيشخوان دولت ارائه شوند مشكل ديگر اين دفاتر ميباشند .تجزيه و تحليل اقدامات انجام شده و كاربردهاي عملياتي خوبي كه هم اكنون از طريق اين دفاتر به مرحله بهره برداري رسيده است نيز در اين مقاله مورد توجه قرار گرفته است .نهايتأ، راهكارهاي بهبود عملكرد اين دفاتر با توجه به مطالعات انجام شده در دفاتر ICT روستايي استان گلستان معرفي شده است.
